Handlezen |
Palm Reading |
Quiromancia
Veel handanalisten beweren dat ze op basis van enkel een hand in staat zijn om een persoonlijkheidsprofiel te produceren waarin mensen zichzelf herkennen. Maar zijn mensen eigenlijk überhaupt in staat om hun eigen persoonlijkheidsprofiel te herkennen?
Alle aandacht voor de psychologie
Wat is eigenlijk de waarde
Het experiment van Forer is vele malen herhaald met psychologie studenten, en de gemiddelde uitkomst ligt nog steeds in de orde van 4.2. Uit het experiment van Forer blijkt dat onder bepaalde omstandigheden mensen zich vrij gemakkelijk laten verleiden tot het geven van positieve feedback.
De feedback van handanalyse cursisten
tussen de handanalist & de cliënt!
Ervaren handanalisten ontvangen in hun praktijk vaak zeer positieve feedback van hun cliënten. Bevestigt de positieve feedback het effect van een handanalyse consult? Of komt deze positieve feedback voort uit een psychologisch mechanisme in de interactie tussen de handanalist en de cliënt? In het vervolg wil ik de uitkomsten van enkele fascinerende experimenten bespreken.
van positieve feedback?
- het Forer experiment -
Uit diverse experimenten is gebleken dat mensen zich vrij gemakkelijk laten verleiden tot het geven van positieve feedback. Het meest beroemde experiment in deze context betreft het experiment van de psycholoog Bertram Forer.
In 1948 nodigde Forer zijn studenten uit om een persoonlijkheidstest te ondergaan. Voor deze test liet hij zijn studenten eerst allerlei persoonlijke informatie verstrekken: hobbies, persoonlijke eigenschappen, stille verlangens, en hun ambities. Forer stelde zijn studenten vervolgens in het vooruitzicht dat zij een week later een beknopte samenvatting zouden ontvangen van hun persoonlijkheid gebaseerd op de uitkomsten van de test.
Een week later kregen alle studenten ‘hun’ persoonsomschrijving: een getypte schets van hun persoonlijkheid met de naam van de student erboven geschreven. De studenten werd hierbij gegarandeerd dat hun privacy zou worden gerespecteerd, en dat niemand anders behalve de student en Dr. Forer op de hoogte zou worden gebracht van de inhoud van de persoonsomschrijving.
Nadat de studenten hun persoonsomschrijving hadden doorgenomen werden ze door Forer gevraagd om de effectiviteit van de test te beoordelen op een schaal van 0 (= ‘zwak’) tot 5 (= ‘perfect’). De studenten dachten overduidelijk dat de test zeer geslaagd was, want hun gemiddelde score was 4.26. Maar er zat een addertje onder het gras!!! Want zonder dat de studenten dit wisten had Forer iedere student dezelfde persoonsomschrijving gepresenteerd!
['click' naar The Sceptic's Dictionary voor meer informatie over het 'Barnum-effect']
1.
"Je hebt een sterke behoefte dat anderen je graag mogen en je waarderen."
2.
"Je hebt de neiging om best wel kritisch naar jezelf te zijn."
3.
"Je hebt onbenutte capaciteiten die je nog niet voor je eigen voordeel hebt gebruikt."
4.
"Ondanks de zwakke plekken in je persoonlijkheid, ben je meestal in staat om deze te compenseren."
5.
"Je instelling t.a.v. sexualiteit veroorzaakte problemen toen je nog wat jonger was."
6.
"Je bent gedisciplineerd en gecontrolleerd aan de buitenkant, maar van binnen maak je je zorgen en ben je onzeker."
7.
"Je hebt zelf ontdekt dat het niet verstandig is om te openhartig naar anderen te zijn."
8.
"Soms ben je extravert, minzaam en sociabel, maar op andere momenten ben je introvert, op je hoede en gereserveerd."
- het handanalyse cursisten experiment -
In navolging van het experiment van Forer heb ik tijdens een 10-daagse cursus handanalyse een vergelijkbaar experiment uitgevoerd. In de derde bijeenkomst van de cursus heb ik van de handen van de studenten een inktafdruk gemaakt, waarna ik de studenten heb gevraagd of ik hun handen mocht voorleggen aan een aantal zeer ervaren handanalisten. Deze handanalisten zou ik vervolgens vragen om een persoonsomschrijvingen samen te stellen op basis van de inktafdrukken van de handen.
Tijdens de laatste cursus bijeenkomst was het eindelijk zover! De cursisten kregen ‘hun’ persoonsomschrijving voorgelegd met de mededeling dat deze was samengesteld door één van de ervaren discussie partners in het Handreading Cyber Cafe – dit betreft een discussie groep op het internet voor (professionele) handanalisten.
Nadat de cursisten hun persoonsbeschrijving hadden doorgenomen heb ik ze gevraagd om de kunde van de handanalist te beoordelen aan de hand van de vraag:
| “In hoeverre is de handanalist er in geslaagd om een vinger te leggen op hoe jij als mens in het leven staat?” |
Het antwoord op deze vraag mochten de cursisten uitdrukken in een score variërend van 1 (= ‘nee’) tot 5 (= ‘ja’). De handanalyse cursisten dachten overduidelijk dat de betreffende handanalist inderdaad een treffende persoonsomschrijving had gemaakt, want hun gemiddelde score was 4.1. Vervolgens heb ik de cursisten uitgenodigd om hun gedachten over de profielen met elkaar te delen. Na enkele minuten ontstond hierbij langzaam een wat lacherige stemming waarna iedereen tot de ontdekking kwam dat zij allen hetzelfde persoonlijkheidsprofiel hadden beoordeeld!
[ Wilt u het 'Barnum-profile' lezen dat aan de handanalyse studenten werd voorgelegd?: 'click' HIER ]
Overigens had ik in de eerste cursus bijeenkomst al uitgelegd dat het erg lastig is om de betrouwbaarheid van een handanalyse te onderzoeken vanwege het ‘Barnum-effect’. Na afloop van het experiment heb ik de cursisten hier nog eens aan herinnerd, maar ik heb mijn cursisten ook uitgelegd dat de uitkomst van dit experiment niets zegt over de betrouwbaarheid van een handanalyse.
Toch had dit experiment een belangrijke functie binnen de cursus 'evolutionaire handanalyse' die ik in het najaar van 2003 éénmalig heb gepresenteerd. Want de cursisten hebben na afloop van het experiment zelf kunnen ervaren dat de waarde van positieve feedback zeer relatief kan zijn.
De feedback van handanalyse cliënten
- het handanalisten experiment -
We zouden nu kunnen gaan speculeren over de waarde van de feedback van cliënten tijdens een handanalyse consult. Maar omdat we hierover alleen maar kunnen speculeren, lijkt mij dit niet zo zinvol. Des te interessanter is het om aan de hand van een experiment stil te staan bij de vraag:
| 'Zijn mensen in staat om zichzelf te herkennen in de handanalyse die is samengesteld door een ervaren handanalist?’ |
Om deze vraag te beantwoorden wil ik hier graag ingaan op een experiment dat ik in de zomer van 2001 heb uitgevoerd in samenwerking met een 6-tal ervaren handanalisten die ieder tenminste 10 jaar praktijkervaring hebben:
['click' HIER voor een uitgebreid onderzoeksverslag van het handanalisten experiment]
In het kader van het experiment had ik een 5-tal jonge vrouwen benaderd en geselecteerd met de vraag of zijn hun handen ter beschikking wilden stellen voor een handanalyse onderzoek. Iedere handanalist heb ik vervolgens individueel gevraagd om enkel aan de hand van een foto + een inktafdruk van de handen voor iedere vrouw een persoonsomschrijving samen te stellen. Vervolgens heb ik de 5 persoonsomschrijvingen die handanalist 1 heeft samengesteld voorgelegd aan iedere vrouwe met de vraag om de persoonsomschrijving aan te wijzen waarin zij zichzelf het meest herkend. En op dezelfde wijze heb ik ook de persoonsomschrijvingen van de andere handanalisten aan de vrouwen voorgelegd.
De opzet van dit experiment lijkt misschien vrij ingewikkeld, maar het controle-mechanisme is heel eenvoudig. Kiezen de vrouwen voor de persoonsomschrijving die de handanalist op basis van haar handen heeft samengesteld?
In de opzet van dit experiment werd iedere vrouw dus 6 keer gevraagd om in een serie van 5 persoonsomschrijvingen de persoonsomschrijving te selecteren waarin zij zichzelf het meest herkent. Van de 30 persoonsomschrijvingen die door de proefpersonen zijn geselecteerd, bleek het slechts 7 keer om het juiste profiel te gaan. Twee handanalisten zijn in staat gebleken om 2 van de 5 vrouwen het profiel te laten selecteren dat op haar handen is gebaseerd. Bij drie handanalisten heeft slechts 1 van de 5 vrouwen het juiste profiel geselecteerd. En de analyses van één handanalist werden zelfs door geen enkele vrouw herkend.
Overigens werd iedere vrouw ook telkens gevraagd om 2 profielen te selecteren waarin zij zichzelf het minst heeft herkend. Het mag opmerkelijk worden genoemd dat hierbij voor iedere handanalist tenminste één persoonsomschrijving werd aangewezen die eigenlijk voor de betreffende vrouw was bestemd. Bij de persoonsomschrijvingen van twee handanalisten werd door twee vrouwen de voor haar bestemde persoonsomschrijving geselecteerd. En bij één handanalist hebben zelfs drie vrouwen zichzelf overduidelijk niet herkend in het voor hun bestemde profiel.
Want in het laatste experiment is duidelijk geworden dat in een situatie waarin deze interactie ontbreekt, de proefpersonen zichzelf meestal niet hebben herkent in de analyse van een ervaren handanalist.
Mogelijk wordt het effect van een handanalyse consult ook mede bepaald door de omstandigheden die door de handanalist worden gecreëerd. Metname bij een cliënt die zich verwachtingsvol openstelt zal zeer waarschijnlijk het Barnum-effect in werking treden. En ook het Dodo-effect speelt een rol bij het feit dat in de handanalyse literatuur soms tegenstrijdige theoriën worden aangetroffen, die in de handanalyse praktijk blijkbaar allemaal consequent zijn bevestigd.
HANDLEZEN NETWERK | DE NAGEL ENCYCLOPEDIE | ALTERNATIEVE GENEESKUNDE
HANDLEZEN